Prediabetes

Steeds meer Nederlanders en Belgen krijgen prediabetes. Uit onderzoek van de Univerisiteit van Maastricht bleek in mei 2024 dat inmiddels 1,4 miljoen Nederlanders prediabetes hebben. Tel hierbij de 1,2 mensen met diabetes type 2 op, en diabetes kan met recht volksziekte nummer één worden genoemd. Artsen spraken al vaker over een opkomende tsunami aan diabetici. En deze voorspelling lijkt dus uit te gaan komen. Sommige artsen houden er rekening mee dat 25 procent van de volwassenen diabetes gaat krijgen.

Prediabetes is een voorstadium van diabetes type 2 waarbij de bloedsuikerspiegel hoger is dan normaal, maar nog niet hoog genoeg om als diabetes te worden gediagnosticeerd. Bij een bloedsuikerwaarde van 7 mmol/L of hoger spreken we van diabetes. Ligt die waarde tussen de 6 en 7 mmol/L dan is er sprake van prediabetes.

Prediabetes treedt op doordat het lichaam insuline minder effectief gebruikt (insulineresistentie) of niet genoeg insuline produceert om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Hoewel prediabetes vaak geen duidelijke symptomen heeft, kan het wel schade toebrengen aan bloedvaten en organen. Zonder interventie kan het uitmonden in diabetes type 2, met bijkomende risico’s op hart- en vaatziekten, nierproblemen en zenuwschade.

Hoe vaak komt prediabetes voor?

In Europa groeit het aantal mensen met prediabetes snel. In Nederland wordt dus geschat dat 1,4 miljoen mensen tussen 40 en 75 jaar prediabetes hebben. Dit aantal stijgt gestaag, onder meer door een toename van obesitas en een vergrijzende bevolking. In België heeft ongeveer 4,6% van de bevolking prediabetes, volgens onderzoek uit 2018. Wereldwijd wordt verwacht dat het aantal mensen met prediabetes aanzienlijk zal stijgen. De trend zoals die in Nederland en België waar te nemen is, geldt ook voor de rest van de EU en de VS.

Symptomen prediabetes

Prediabetes is vaak een ‘stille’ aandoening zonder duidelijke symptomen. Toch kunnen sommige mensen waarschuwingssignalen ervaren, zoals:

• Vermoeidheid
• Verhoogde dorst
• Frequent moeten plassen
• Langzame genezing van wondjes

Aangezien deze symptomen subtiel of afwezig kunnen zijn, wordt prediabetes vaak pas ontdekt met een test (glucosemeting). Risicogroepen, zoals: mensen met overgewicht, een zittende levensstijl, of een familiegeschiedenis van diabetes, wordt aangeraden regelmatig hun bloedsuikerspiegel te laten controleren vanaf hun 45e .

Glucosewaarden prediabetes

Bij een glucosewaarde van boven de 7 mmol/L spreken we van diabetes. Ligt die waarde tussen de 6 en 7 mmol/L? Dan is er sprake van prediabetes.

Testen op prediabetes

De diagnose prediabetes wordt gesteld op basis van bloedonderzoek. Niet alleen mensen met type 2 diabetes moeten hun bloedsuiker meten, juist de groep prediabetici heeft hier baat bij. Testen kan gewoon vanuit huis, met een glucosemeter. De glucosemeter die door type 2 diabetici al decennia wordt gebruikt.

Met een glucosemeter heeft u de mogelijkheid om uw bloedsuikerwaarde te bepalen. Het display op de meter toont deze waarde in Nederland in mmol/L (en in Belgie in mg/dl). De waarde moet vervolgens geïnterpreteerd worden. Een meting tussen de 6 en 7 mmol/L betekent dat sprake is van prediabetes.

Een glucosemeting werkt eenvoudig. U heeft een glucosemeter, teststrip en prikpen met lancet (of een los veiligheidslancet) nodig. Doe de teststrip in de meter. De meter gaat dan vaak al direct aan (hangt af van het merk). Met het lancet prikt u zichzelf vervolgens in de vinger. Hierbij komt een druppeltje bloed vrij. Dat druppeltje bloed houdt u tegen de teststrip in de meter aan. De teststrip absorbeert het bloed en enkele seconden later verschijnt uw bloedsuikergehalte op het display van de meter. Meters in Nederland tonen dit dus in mmol/L, meters voor de Belgische markt in mg/dl. Deze waarden kunnen omgerekend worden.

Onderstaande video legt een glucosemeting met de Diatesse XPER glucosemeter uit. Dit is de meest verkochte glucosemeter.

Prediabetes omkeren

Prediabetes kan in veel gevallen worden teruggedraaid door veranderingen in levensstijl. Belangrijke maatregelen zijn:

• Gezonde voeding: Kies voor volkorenproducten, groenten, fruit, magere eiwitten en gezonde vetten. Beperk suiker en verzadigde vetten.
• Beweging: Minstens 30 minuten matig intensieve lichaamsbeweging per dag, zoals wandelen of fietsen.
• Gewichtsverlies: Afvallen kan de insulinegevoeligheid verbeteren en de bloedsuikerspiegel verlagen.
• Stoppen met roken: Dit vermindert het risico op hart- en vaatziekten.

Vroege interventie kan voorkomen dat prediabetes overgaat in diabetes type 2.

Zelf testen

Zelf thuis uw bloedsuiker meten? Onderstaande glucosemeters zijn de meest verkochte glucosemeters. In de startpakketten zit alles wat u nodig heeft om te kunnen beginnen. De meter, prikpen, en enkele lancetten en teststrips. Lancetten en teststrips zijn los bij te bestellen. Per meting gebruikt u een teststrip en lancet.

Trends

In zowel Nederland als België is het aantal mensen met prediabetes en diabetes type 2 de afgelopen jaren flink toegenomen. De belangrijkste oorzaken zijn een ongezonde leefstijl en de vergrijzing. Preventieve programma’s, zoals leefstijlinterventies en publieke voorlichting, zijn cruciaal om deze trend te keren. Naar verwachting zullen het bewustzijn en de toegang tot preventieve zorg verbeteren, waardoor meer mensen hun risico op diabetes kunnen verlagen .